රියෝ+20 සූදානම

තිරසර සංවර්ධනය පිළිබඳ එක්සත් ජාතීන්ගේ සමුළුව හෙවත් වඩාත් ජනප්‍රිය වචනවලින් පවසන්නේ නම්, ‘රියෝ+20‘ සමුළුව මේ වර්ෂයේ ජුනි මාසයේ දී බ්‍රසීලයේ දී පැවැත්වීමට නියමිතව තිබේ. මෙය 1992 වර්ෂයෙන් පසුව පැවැත්වෙන විශාලතම පරිසර සමුළුව බව පෙනෙන්නට තිබේ. මෙය ගත වූ වසර 20ක පමණ කාලයේ දී ලෝකයේ පරිසර සංරක්ෂණය හා සම්බන්ධව සිදු වූ කටයුතු පිළිබඳ සමාලෝචනයක් කිරීමට ද අවස්ථාවකි. ලෝකයේ බොහෝ දේ මෙන්ම මේ පිළිබ‍ඳව ද දැකිය හැක්කේ මිශ්‍ර ප්‍රතිඵල බව අපේ හැඟීමය.

ලෝකය පුරා විසිර සිටින වඩා යහපත් පරිසරයක් අපේක්ෂා කරන පරිසරවේදීන්, විද්‍යාඥයින් හා විවිධ සංවිධානවල මේ සමුළුව ඇති උනන්දුව හා අපේක්ෂා බොහෝය. එසේම ලෝකය මේ පිළිබඳව සූදානම් වෙමින් සිටියි. නිදසුනක් ලෙස මේ සමුළුවේ දී එකඟ වීමේ අරමුණින් යුතුව මේ වන විට ගිවිසුමක කෙටුම්පතක් සකස් වී තිබේ. එය නම් කර ඇත්තේ ‘අපට අවශ්‍ය අනාගතය‘ යනුවෙනි. උක්ත ගිවිසුම නෛතික වශයෙන් බලපැවැත්වෙන්නක් නොවූවද ඉන් ලෝකයේ ඇති විය හැකි වෙනස්කම් බොහෝය. 1992 දී පිළිගන්නා ලද 21 වැනි සියවසේ න්‍යාය පත්‍රය මේ සඳහා නිදසුනක් වේ.

කෙසේ වෙතත් මේ සමුළුව පැවැත්වෙන්නේ ජගත් පරිසර ව්‍යාපාරය යම් ආකාරයක පසුබෑමකට ලක්ව ඇති අවස්ථාවක වීම විශේෂිතය. අප එසේ ස‍ඳහන් කරන්නේ ලෝකයේ වඩාත් බරපතළ පාරිසරික අර්බුදයක් වන දේශගුණ වෙනස්වීම පිළිබඳව ඇති වී තිබෙන තත්ත්වය නිසාය. දේශගුණ වෙනස්විම සම්බන්ධව ප්‍රාමාණික පියවරක් ගැනීමට ලෝකයේ ඇතැම් රටවල් මගින් ඇති කර තිබෙන බාධා නිසා මේ තත්ත්වය උදා වී ඇත. මේ නිසා සමස්තයක් ලෙස ජගත් පරිසර ව්‍යාපාරයේ යම් පසුබැසීමක් ඇති කාලයක් ලෙස අද දවස හැඳින්විය හැකිය. ලෝකයේ දේශපාලන නායකයින්ට පවත්නා තත්ත්වය අවබෝධ කර දීමට හා අවශ්‍ය කරන ගම්‍යතාවය ලබා ගැනීමට මේ සමුළුවට හැකියාව තිබේ ද යන්න අපට නුදුරු අනාගතයේ දී නිරික්ෂණය කළ හැකිය. මේ සමුළුව සාර්ථක වේවායි යන්න අපේ පැතුමයි.

මේ පිළිබඳව ම විසින් විදුසර පුවත්පතට ලියූ ලිපි කිහිපයක්

'අපට අවශ්‍ය අනාගතය' : රියෝ + 20 සමුළුවේ ගිවිසුමේ කෙටුම්පත (ජගත් පරිසර විමසුම 90, විදුසර 2012-01-25)
http://www.vidusara.com/2012/01/25/feature3.html

පරිසරය අනතුරේ - අභියෝග හා අවස්‌ථා (ජගත් පරිසර විමසුම 96, විදුසර 2011-11-09)
http://www.vidusara.com/2011/11/09/feature3.html

මිහිතල සමුළුවෙන් විසි වසරකට පසු... (ජගත් පරිසර විමසුම 90, විදුසර 2011-09-21)
http://www.vidusara.com/2011/09/21/feature3.html

වැදගත් වෙබ් අඩවි හා ලේඛන

එක්සත් ජාතීන්ගේ නිල වෙබ් අඩවිය - http://www.uncsd2012.org/

මෙහි දී අනුමත කිරීමට අපේක්ෂා කරන ගිවිසුමේ මූලික කෙටුම්පත - http://www.uncsd2012.org/rio20/futurewewant.html