Saturday, February 20, 2016

මිනිසුන් සමඟ බල්ලන් හා බළලූන්ගේ ඇති සම්බන්ධය ගැන අපේ දැනුම

ධනේෂ් විසුම්පෙරුම

විදුසර, 03.02.2016 (Vidusara) - not available online 

විවිධ සතුන් ගෘහාශ්‍රිතකරණය කිරීම කලක් අනාදිමත් කාලයක පටන් මිනිසුන් විසින් සිදුකරන ලද කටයුත්තකි. මේ ආකාරයෙන් ගෘහාශ්‍රිතකරණය කළ සතුන් අතර සුරතලයට ඇතිකිරීමට, විවිධ කටයුතු කරගැනීමට මෙන්ම මස් හා වෙනත් ආහාරමය අවශ්‍යතා සඳහා යොදාගන්නා සත්ත්ව විශේෂද වේ. මේ නිසා මිනිසුන්ට සිය දිවිපැවැත්ම පහසු කරගැනීමට හැකි වූ අතර පහසුවෙන් ආහාර ලබාගැනීමටද අවස්ථාව සැලසිණි.

මෙසේ විවිධ සතුන් ගෘහාශ්‍රිතකරණය කරන ලද්දේ කවර කාලයකදීද යන්න හා එය සිදු වූයේ ලෝකයේ කුමන ප්‍රදේශයක හෝ ප්‍රදේශවලදීද යන්න මේ විෂය ගැන අවධානය යොමුකරන විද්‍යඥයන්ගේ සැලකිල්ලට ලක් වූ කරුණකි. මේ පිළිබඳව සිදුකරන ලද අධ්‍යයනවලින් පෙනෙන ආකාරයට, විවිධ සත්ත්ව විශේෂ ගෘහාශ්‍රිතකරණය සම්බන්ධව විවිධ මතවාද ඉදිරිපත්ව ඇත.

මෙසේ ගෘහාශ්‍රිතකරණය වූ සත්ත්ව විශේෂ අතර බල්ලන්ට හා බළලූන්ට හිමි වන්නේ විශෙAෂ ස්ථානයකි. බල්ලන් යොදාගන්නා ලද්දේ ආරක්ෂාව හා දඩයමට යොදාගැනීමට ඇති හැකියාව මුල්කරගෙන වන අතර, බළලූන් ඇති කිරීම සඳහා හේතු වූයේ ආහාරවලට හානිකරන සතුන් පාලනය කිරීම බව පෙනේ. කෙසේ වෙතත් අද වන විට බල්ලන් හා බළලූන් මිනිසුන්ට සමීප වී ඇත්තේ සුරතල් සතුන් ලෙස ඇති කරන සත්ත්ව විශේෂ දෙකක් ලෙස බව පෙනේ.

බල්ලන් හා බළලූන් ගෘහාශ්‍රිතකරණය කවදා කොතැනක සිදුව තිබේද? ඒ පිළිබඳව අද වන විට අප දන්නා කරුණු මොනවාද? මේ ලිපියේ අරමුණ වන්නේ මෑතකදී පළ වූ අධ්‍යයන කිහිපයක් පදනම් කරගනිමින් බල්ලන් හා බළලූන් ගෘහාශ්‍රිතකරණය කිරීම පිළිබඳව අවධානය යොමුකිරීමය.

බළලූන් ගෘහාශ්‍රිතකරණය කිරීම ප්‍රදේශ කිහිපයක සිදු වී තිබේ

මේ වන විට ලෝකයේ ගෘහාශ්‍රිත බළලූන් මිලියන 500කට වැඩි ප්‍රමාණයක් වෙසෙන අතර ලෝකයේ වඩාත් සුලබ සුරතල් සත්ත්ව විශේෂය බළලූන්ය. Felis catus ලෙස විද්‍යත්මකව හඳුන්වනු ලබන බළලූන් ගෘහාශ්‍රිතකරණය කිරීම පිළිබඳව මෑතක් වන තුරු විශ්වාස කළ පරිදි එය සිදුව ඇත්තේ ලෝකයේ මෑත පෙරදිග හෙවත් නිරිතදිග ආසියාවේ අදින් වසර 10,000කට පමණ පෙර හෙවත් පොදු වර්ෂ පූර්ව 9,000ත් 7,000ත් අතර කාලවකවානුවකදීය. මෑත පෙරදිග හා අප්‍රිකානු ප්‍රදේශවල විසූ බටහිර වල් බළලා (Western Wildcat - Felis silvestris lybica) ලෙස හඳුන්වන බළල් විශේෂය හීලෑ කිරීමෙන් මෙය සිදුව ඇති බව මේ ප්‍රදේශයේ ස්ථාන ගණනාවකින් ලැඛෙන පුරාවිද්‍යාත්මක සාධක අනුව පැහැදිලිය. බළලූන් හා මිනිසුන් අතර මේ සම්බන්ධය ඇති වන්නට ඇත්තේ මිනිසුන් කෘෂිකාර්මික ජීවිතයකට පිවිසුණු පසුව බව විශ්වාස කරනු ලැබේ. විශෙAෂයෙන් බළලූන් හා මිනිසුන් අතර මෙවැනි සමීප සම්බන්ධයක් ඇති වූයේ මිනිසුන් විසින් රැස්කළ ධාන්‍යවලට හානි කළ කෘන්තකයන් වනසා දැමීම සඳහා බළලූන් සිදු කළ කාර්යය නිසා විය හැකිය. ලෝකයේ අද වෙසෙන ගෘහාශ්‍රිතකරණය කර ඇති බළලූන්ගේ ආදිතමයා වන්නේ මෑත පෙරදිග හා අප්‍රිකානු ප්‍රදේශවල විසූ බටහිර වල් බළලා බව මේ වන විට ප්‍රවේණික අධ්‍යයනවලින් තහවුරු වී ඇත.

කෙසේ වෙතත් මේ පිළිබඳව මෑතකදී ප්‍රකාශයට පත් අධ්‍යයනයකට අනුව පොදු වර්ෂ පූර්ව 3,000 පමණ කාලයේදී (එනම් අදින් වසර 5,000කට පමණ පෙර) චීනයේදී ද බළලූන් ගෘහාශ්‍රිතකරණය කිරීමක් සිදුව තිබේ. (මූලාශ්‍රය: PLOS One, DOI: 10.1371/journal.pone.0147295) මේ කරුණු අනාවරණය කරගෙන ඇත්තේ චීනයේ තිබූ කෘෂිකාර්මික වාසභූමි කිහිපයකින් මීට කලකට පෙර හමු වී ඇති පැරණිම බළල් ශේෂවලට අයත් විශේෂය තීරණය කිරීමෙනි. මේ අනුව මේ අස්ථී අයත් වන්නේ කොටි බළලා (Leopard Cat - Prionailurus bengalensis) නමින් හඳුන්වනු ලබන වල් බළල් විශේෂයකටය. කෙසේ වෙතත් මෙහි ඇති විශේෂත්වය වන්නේ චීනයේදී මේ සඳහා වෙනස් උප විශේෂයක් යොදාගෙන තිබීමයි. චීනයේ පැරණි ජනාවාසවලින් පෙර සඳහන් කළ බටහිර වල් බළලා නම් උප විශේෂය චීනයෙන් වාර්තා නොවේ. මේ බළලූන් ගෘහාශ්‍රිතකරණය කිරීමේ ක්‍රියාවලිය මෑත පෙරදිග හා පැරණි ඊීජිප්තුවේ බළලූන් ගෘහාශ්‍රිතකරණය වූ ආකාරය හා සමාන බව මේ පර්යේෂකයන්ගේ මතයයි.

එහෙත් අද වන විට චීනයේ දැකිය හැක්කේද ලෝකයේ වෙනත් රටවල මෙන්ම බටහිර වල් බළලාගෙන් පැවත එන ගෘහාශ්‍රිතකරණය කළ බළලූන්ය. ඒ අනුව කිසියම් කාලයකදී චීනයටද මේ බළල් විශෙAෂය ව්‍යාප්ත වී ඇති අතර පෙර කී කොටි බළලාගෙන් ගෘහාශ්‍රිතකරණය කළ බළලූන් වඳවී ගොස් තිබේ.

මේ චීන අධ්‍යයනයෙන් ලැඛෙන සාධකද සලකා බැලු විට බළලූන් ගෘහාශ්‍රිතකරණය කිරීම ලෝකයේ එකිනෙකට වෙනස් ප්‍රදේශ තුනක පමණ සිදුව තිබේ. ඒ් මෑත පෙරදිග, ඊජිප්තුව හා චීනයේය. මේවා එකිනෙකට ස්වාධීනව සිදුව ඇති බව පැහැදිලිය. චීන සිදුවීම වඩාත් වැදගත් වන්නේ එහිදී වෙනස් වල් බළල් විශේෂයක් භාවිත වීම නිසාය.

බල්ලන් ගෘහාශ්‍රිතකරණයේ කාලය තවත් ඈතට යයි?

බල්ලන් හෙවත් Canis lupus familiaris ලෙස විද්‍යත්මකව නම් කරන සත්ත්ව උප විශේෂය ලෝකයේ දැකිය හැකි රූපානුදර්ශීය විවිධත්වයෙන් වැඩිම ගණනක් (එකිනෙකට වෙනස් බල්ලන් වර්ග) ඇති සත්ත්ව විශේෂයක් වේ. දඩයම, සතුන් බලාගැනීම මෙන්ම පාලූව මකා ගැනීම පිණිසද බල්ලන් ඇති කිරීම සිදු වේ.
බල්ලන් ගෘහාශ්‍රිතකරණය කරන ලද්දේ අදින් වසර 15,000ක් පමණ කාලයකට පමණ ඉහත කාලයකදී බව කලක් තිස්සේ පැවති පිළිගත් පැවැති පිළිගත් මතය වූයේ මිනිස් වාසවලින් මේ කාලයේ පටන් බල්ලන්ගේ අස්ථී ශේෂ හමුවීම නිසාය. ඒ අනුව අළු වෘකයන්ගෙන් (Gray wolf - Canis lupus) බල්ලන් ගෘහාශ්‍රිතකරණය කරන ලද බවට ඇති සාධක පිළිගත හැකිය. ඒ දඩයම් යුගයේ සිට ගොවිතැන කරා මිනිසුන් යොමු වූ අවධියේදීය. ඒ අනුව දයමේ සිට ස්ථාවර ස්ථානයක පදිංචි වීම සමඟ බල්ලන් ගෘහාශ්‍රිතකරණය කළ බවට වූ මතයට වැඩි පිළිගැනීමක් ලැබිණි. බල්ලන් යනු මුලින්ම ගෘහාශ්‍රිතකරණයට ලක්වූ සත්ත්ව විශේෂයකි. එහෙත් මෙය සිදු වූයේ ලෝකයේ කුමන ප්‍රදේශයකදීද යන්න ගැන එකඟතාවයක් නොමැති බන පෙනේ.

කෙසේ වෙතත් පසුගිය වසරේදී ප්‍රකාශයට පත් වූ අධ්‍යයනයකට අනුව බල්ලන් එතෙක් සිතූ කාලයට වඩා අතීතයේදී ගෘහාශ්‍රිතකරණය කර ඇතැයි අනාවරණය කර තිබේ. ඒ අනුව සයිබීරියාවෙන් සොයාගත් වසර 35,000ක් තරම් පැරණි වෘකයින්ගේ ප්‍රවේණික ද්‍රව්‍ය ආශ්‍රිතව සිදුකරන ලද මේ අධ්‍යයනයට අනුව, මේ වෘකයාගේ ප්‍රවේණික ද්‍රව්‍ය වෘකයින් හා බල්ලන් අතර අතරමැදි අවස්ථාවක විය. මේ අනුව වෘකයින්ගෙන් බල්ලන් වෙන්වීම ආරම්භ වන්නේ අදින් වසර 27,000ක් පමණ කාලයකට ඉහතදීය. ඒ අනුව වෘකයින් මිනිසුන් පසුපස යෑම ආරම්භ කළ අතර, ඔවුන් විසින්ම තමන් ගෘහාශ්‍රිතකරණය කිරීමක් සිදුව ඇති බවක් පෙනේ. (මූලාශ්‍රය: Current Biology, DOI: 10.1016/j.cub.2015.04.019) මේ කරුණු අනුව බල්ලන්ගේ ගෘහාශ්‍රිතකරණ ඉතිහාසය සම්බන්ධව තවමත් පැහැදිලි නොවූ තැන් ඇති අතර ඒ සඳහා උපකාරි විය හැකි එක් පැහැදිලි කිරීමක් පසුගිය වසරේ අග භාගයේ පළවිය.

මේ නව අධ්‍යයනයකට අනුව බල්ලන් මුලින්ම ගෘහාශ්‍රිතකරණය කර ඇත්තේ නැගෙනහිර ආසියාවේ දකුණු දිග ප්‍රදේශයේදීය. ඒ අදින් වසර 33,000ක් පමණ කාලයකට ඉහතදීය. ලෝකයේ ප්‍රදේශ ගණනාවකින් ලබාගත් ගෙනෝම යොදාගනිමික් සිදුකර ඇති සවිස්තර DNA අධ්‍යයනයක් (ගහන ප්‍රවේනි විශ්ලේෂණයක්) වන මේ අධ්‍යයනයට අනුව මේ මුල්ම ගෘහාශ්‍රිතකරණය වූ බල්ලන් පැවත එන්නේ චීනයෙන් පැමිණි අළු වෘකයන්ගෙනි. එසේම මේ ප්‍රදේශයේ වසර දහස් ගණනක් පමණ පරිණාමය වන බල්ලන් ඒ ප්‍රදේශයෙන් පිටතට සංක්‍රමණය වීම ආරම්භ වූයේ වසර 15,000කට පමණ පෙරදීය. මුලින්ම මැද පෙරදිග ප්‍රදේශයට හා අප්‍රිකාවට පැමිණි යුරෝපයට බල්ලන් පැමිණියේ වසර 10,000ක් පමණ කාලයකට ඉහතදී බව මේ පර්යේෂකයන්ගේ මතයයි. එසේම මෙසේ ආසියාවෙන් පිටතට ගිය එක් ශාකාවක් නැවත උතුරු චීනයට සංක්‍රමණය වූ අතර, මුල් නැගෙනහිර ආසියානු බල්ලන් සමඟ මිශ්‍රවීමෙන් අනතුරුව ඇමරිකාවටද ව්‍යාප්ත වී තිබේ. (මූලාශ්‍රය: Cell Research, DOI: 10.1038/cr.2015.147)

ගෘහාශ්‍රිතකරණයේ විචිත්‍රත්වය

ලෝකයේ විවිධ ප්‍රදේශවල සමාන තත්ත්ව තිබූ බැවින් සතුන් ගෘහාශ්‍රිතකරණය වීමද ස්වාධීනව ඒ ප්‍රදේශවල සිදුව ඇති බව පැහැදිලිය. මේ තත්ත්ව ඇති වී ඇත්තේ එකිනෙකට සමාන තත්ත්ව හමුවේය. එ නම්, කෘෂිකර්මයේ බිහිවීමත් සමඟය. බළලූන්ට අමතරව ඌරන්ද මෙසේ තැන් කිහිපයක එක හා සමාන ගෘහාශ්‍රිතකරණයක් සිදුව ඇති බව මේ වන විට පැහැදිලිය. බළලූන් සම්බන්ධව ගතහොත් ඉහත සඳහන් චීන අධ්‍යයනය වැදගත් වන්නේ එහිදී වෙනත් විශේෂයක් ගෘහාශ්‍රිතකරණයට ලක් කර ඇති නිසාය. බල්ලන්ගේ මේ පිළිබඳ තවමත් මතභේද ඇකි බව පෙනේ.
මේ අනුව මිනිසුන් විවිධ ප්‍රදේශවල එක හා සමානව වර්ධනය වන අතර, එක හා සමාන සිදුවීම් සිදුව ඇති බව පැහැදිලිය. මෙහිදී එක හා සමාන තත්ත්ව හා අවශ්‍යතා හමු වේ සිදුව ඇති දෙයකි. එසේම මේ ගෘහාශ්‍රිතකරණයේ ඇති තවත් විශේෂත්වයක් වන්නේ මෙය අදාළ සතුන් විසින්ම සිදුකර ගත්තක් විය හැකි බවටද සාධක හමුවෙමින් තිබීමයි. මෙය එක් අපූරු හා විචිත්‍ර සිදුවීමක් නොවන්නේද?

Saturday, February 13, 2016

Floods and corrupted governments – what Karu has forgotten

Dhanesh Wisumperuma
The Nation, 29.06.2014

In a statement issued on 6th June, Mr. Karu Jayasuriya, opposition parliamentarian, has said “that according to Buddhist belief, natural disasters such as famine, floods and untimely rains occur in a country when it is ruled by unjust, wicked, corrupt and dishonest rulers. Isn’t that what is happening in our motherland today?” The statement which I saw on a news website was issued on 6th June 2014, just days after the recent floods.

The floods that took place in early this month were devastative. The heavy rains since 1st June caused serious floods and landslides in nine districts in the south-western parts of the country. The worst affected districts were Kalutara, Ratnapura,Gampaha and Galle. Rivers overflowed, several villages and cities were inundated, roads were blocked and transport was interrupted, landslides occurred in several areas. According to the statistics of the Disaster Management Centre, 27 people lost their lives. The disaster affected 29,209 families and 1,762 houses were fully or partially damaged at the peak of the havoc.

Mr. Jayasuriya’s statement shows that he has tried to connect the floods with the all evils of the present rulers in the above mentioned statement. The present government may comprise “unjust, wicked, corrupt and dishonest rulers” as he mentioned, although I am not going to comment or assess on that. However if that theory is accepted and applied to other disasters, there is at least one crucial event Mr. Karu Jauasuriya has forgotten: the floods of May 2003. Interestingly it was a time of a government of which he was a powerful minister and the head of the government disaster relief effort!

Floods of May 2003

Floods that took place after the heavy rains on 17th May 2003 were one of the most devastative floods and landslides of the recent history. It was mentioned in international media as the worst floods in the country in dedades by the BBC and USA today. The worst affected districts were Matara, Ratnapura, Galle and Kaultara while Hambantota and Nuwaraeliya were also affected.

Mr. Ranil Wickramasinghe, the then Prime Minister, was in India at the time and returned to Sri Lanka immediately and action was taken to provide relief to the affected. A committee was appointed to cater the situation of which Mrs. Chandrika Kumaratunga (President of the country) was the chairman, whose name was proposed by the Prime Minister. Mr. Karu Jauasuriya was appointed as the head of a subcommittee appointed for disaster management and who accomplished a commendable job. According to the news reports of those days, almost all political parties supported the relief efforts. The JVP sent their volunteer teams to support the people, while many opposition politicians were engaged in relief efforts. A state newspaper prominently published a photograph of Mr. Ranil Wickramasinghe (then Prime Minister) and Mr. Mahinda Rajapaksa (then Leader of the Oopposition) and Mr. Karu Jayasuriya among others discussing of the floods at Matara Divisional Secretariat.

The damage was so huge and according to the figures presented in the parliament few weeks later, by Mr. Karu Jayasuriya himself. According to his statistics, the total number of deaths was 235, with 19 others were disappeared. The total deaths were stated as 254 as the disappeared were considered dead. The number of affected families was stated as 138,924. A comparison of the floods of 2003 and 2014 in the accompanying table show the scale of the damage caused.

Table: Comparison of flood damage
The damage
May 2003
June 2014
Number of deaths
254
27
Affected families
138,924
29,209
Houses fully and partially destroyed
40,191
1,762
(Sources: 2003 data: Hansard of 03 June 2003 and 2014 data: highest numbers in Situation Reports of Disaster Management Centre)


It should be noted that no one suggested of a link between the activities of the government for the flood disasters at that time. None said that the flood havoc was a result of ‘unjust, wicked, corrupt and dishonest rulers’ at the time in 2003. Instead, all political forces got together and acted to get the country back to the normal situation. The government at the time was of a different nature – the president of the country was from one party and the government in power was from the other main party. Further, there was the time when the truce between the LTTE. It seems that the whole country got together to solve the situation. A proper mechanism to cater disaster situations were also discussed, but such a strategy became a reality, only after the tsunami on 2004.

Floods as a natural disaster

In most of the years, heavy rains resulting floods occur in late May or early June in the south western parts of the country. This is the time when the south-west monsoon starts and atmospheric disturbances taking place during this times result such downpours and eventual floods and landslides. The widely spoken record-flood that inundated Colombo and suburban areas was due to the rains of 2nd June 1992. There were heavy rains and floods in the previous year, 1991.

There arises the validity of the belief Mr. Jayasuriya has pointed out. Is the quality of the rulers is the single cause for natural disasters? There are other causes that affect the natural climatic variations such as monsoons. According to Buddhism, there are five niyama dhammas or natural laws that lead to form material entities. Uthu niyama, one of the above five explain the laws that affect the rains, temperature variations, winds and other seasonal changes. Heavy rainfall in May-June is normal and common in Sri Lanka.

We should not forget that there is a global tendency towards extreme rainfall, untimely rains resulting flash floods. These are in fact more accepted as a result of the climate change, caused mainly by the anthropogenic release of greenhouse gases. However this is primarily the results of the emissions from the developed nations, emitted for the last two and half centuries. Developing nations like us have very insignificant historic contribution for this global phenomenon.

Historical memory loss or simply the forgetting what happened in the past is more serious in the case of politicians. In case of more recent times, what happened is well documented and accessible. Hence it is better if politicians maintain a record of what they did and said in the past. What they have to do is, just do a google search regarding events of the last decade or go through the newspapers.