අලි ඇතුන්ගේ ආගමික භාවිතය ගැන අප සමාජයේ අඛණ්ඩ විවාදයක් මෑත කාලයේ දී ඇති වී පවතී. සංස්කෘතිකමය වශයෙන් වැදගත් වන එය, අලි-ඇතුන්ට හානියක් නොමැතිව පවත්වා ගැනීම පිළිබඳව කලකට පෙර ඉදිරිපත්ව ඇති එක් යෝජනාවක් වන්නේ එවැනි අලි-ඇතුන් සමූහයක් පුද්ගලික අයිතිය යටතේ නොව, රජය විසින් පවත්වාගෙන යෑමය. එනම් "ඇත් පංතියක්" පවත්වාගැනීමය.
හීලෑ අලි-ඇතුන් පිළිබඳ සංවාදය මතු වූ අවස්ථා කීපයක දී (වෙනස් ආණ්ඩු දෙකක් තිබිය දී) මා විසින් ලියන ලද ලිපිවලින් උපුටාගත් කොටස් කීපයක් පහත දක්වා ඇත. එමෙන්ම ආගමික කටයුතු සඳහා ලංකාවේ දී අලිඇතුන් භාවිත කිරීම පිළිබඳව ලියූ පර්යේෂණ ලිපියක සාරාංශයක් හා ඊට අදාළ සබැඳිය ද මෙහි ඇතුළත් කර ඇත.
හීලෑ අලි ප්‍රශ්නයට විසඳුම් සෙවීම
සම්පූර්ණ ලිපිය - අපේ රටේ අලි ඇතුන් ගේ අනාගතය (විදුසර 2011.08.10)
සබැඳි:(2) Vidusara: http://www.vidusara.com/2011/08/10/feature1.html
හීලෑ අලි-ඇතුන් ශ්‍රී ලංකාවේ සංස්‌කෘතියේ වැදගත් අංගයක්‌ බව පෙනේ. හස්‌තියා මංගල සම්මත සංකේතයක්‌ සේ සලකන ලදි. අතීතයේ සැලකිය යුතු කලක පටන් අලි ඇතුන් විවිධ කටයුතු සඳහා භාවිත කර තිබේ. සංග්‍රාම හස්‌තීන් ලෙස, රාජකීය සත්ත්වයකු ලෙස, ප්‍රවාහන මාධ්‍යයක්‌ ලෙස, බර වැඩ සඳහා හා වෙළෙඳ ද්‍රව්‍යයක්‌ ආදි වශයෙන් විවිධ කාර්යයන් සඳහා යොදාගෙන තිබේ. එය කලින් කලට වෙනස් වී තිබේ.
මේ වන විට අලි ඇතුන් මූලික වශයෙන් යොදා ගැනෙන්නේ බර වැඩ, සංචාරක කර්මාන්තය හා පෙරහැර වැනි ආගමික අංග සඳහා බව පෙනේ. සැලකිය යුතු කාලයක සිට පෙරහැර සඳහා අලි යොදා ගැනීම නිසා අලි ඇතුන් නැති පෙරහැරක්‌ සඳහා අදටත් සමාජයේ ඇත්තේ අඩු ආකර්ෂණයකි. එසේ ම හීලෑ අලින් නැරඹීමට බොහෝ දෙනා දක්‌වන්නේ ද දැඩි ඇල්මකි. පාරේ තොටේ හෝ වෙනත් තැනක හෝ හීලෑ අලියකු - ඇතකු ගමන් කරන ආකාරය හෝ වැඩ කරන ආකාරය දුටු විට මිනිසුන් අතර ඇති වන උනන්දුව මීට සාධකයකි.
අපේ රටේ සැලකිය යුතු කාලයක පටන් හීලෑ අලින් හිඟයක්‌ ඇති වෙමින් තිබේ. ඒ අලින් ඇල්ලීම තහනම් වූ කාලයේ පටන් අලි ඇතුන් අල්ලාගැනීම අපහසු වූ නිසා ය. සැම වර්ෂයක දී ම මෙන් මේ වර්ෂයේ දී පෙරහැර සමයේ මේ අලි ඇතුන් ගේ හිඟය ගැන අසන්නට ලැබේ. මේ වන විට හීලෑ අලි ඇතුන් ගණන සියයක්‌ තරම් අඩු බව පැවසේ. කෙසේ වෙතත් පොදුවේ පවසන්නේ (නො කියා කියන්නේ) හීලෑ කිරීම සඳහා අලි ඇතුන් අවශ්‍ය බව ය. මේ ඉල්ලීම්වලට කඩිනම් ප්‍රතිචාර දක්‌වන බවක්‌ ද දැන් දැන් පෙනෙන්ට තිබේ. වනජීවී අමාත්‍යවරයා ගේ ප්‍රකාශයකට අනුව අලින් හා ඇත් පැටවුන් 300ක්‌ පමණ විහාරස්‌ථානවලට ලබා දීමට පියවර ගන්නා බවක්‌ පුවත්පත්වල පළ විය. මෙය සිදු විය යුතු දෙයක්‌ නම් නො වේ.
පෙරහැර වැනි සංස්‌කෘතික අංග සඳහා හීලෑ අලින් අවශ්‍ය ම නම් මේ ගැටලූවට සාධාරණ විසඳුමක් තිබේ ද? මෙවැනි විසඳුමක් කලකට පෙර මාධ්‍ය තුළින් යෝජනා කළ බවක්‌ අපට මතක ය. ඒ අනුව හීලෑ අලි ගහනයක්‌ පවත්වා ගැනීම රජයෙන් සිදු කළ යුතු ය. (දැනටමත් එවැනි ගහනයක්‌ පින්නවල වාසය කරයි). පෙරහැර වැනි විවිධ සංස්‌කෘතික අංග සඳහා අලින් අවශ්‍ය නම් ඒ සඳහා පුහුණු කළ අලි ඇතුන් ලබා දිය හැකි ය. එය අලූතෙන් පිහිටුවන රජයේ ආයතනයක්‌ මගින් සිදු කළ හැකි ය. එක ම කාලයක පෙරහැර ගණනාවක්‌ නො පවත්වන බැවින් මෙවැනි ආයතනයකට එතරම් අලි ඇතුන් ප්‍රමාණයක්‌ අවශ්‍ය වන්නේ ද නැත. එවිට පෞද්ගලික අයිතියක්‌ පිළිබඳ ගැටලූවක්‌ පැන නො නඟී. අපේ රටේ ඉතිහාසයේ වැඩි කාලයක්‌ අලි ඇතුන් රටේ පාලකයාට අයත් ව තිබූ බව පෙනේ. (ඇතැම් කාලවකවානුවල දී අලින් පෞද්ගලික අයිතිය යටතේ පැවැති බව ද ඓතිහාසික සත්‍යයකි). අලින් ගේ යහපත සලකා රජයේ හෙවත් පොදු අයිතිය වෙත යළිත් යොමු වීම මගින් ම මේ ගැටලූව විසඳාගත නොහැකි ය.
හීලෑ අලින් අතරින් නව ජනිතයන් බිහි වීමක්‌ නො වන්නේ ද මේ ආකාරයෙන් අධික ලෙස සේවයේ යෙදවීම නිසා බව පෙනේ. මේ අලින් අතරින් සැලකිය යුතු පිරිසක්‌ වියපත් වූවන් වුවත් ඒ අලින් හා ගැහැනු සතුන් තරුණ කාලයේ දී පවා අභිජනනය කිරීම සඳහා අවස්‌ථාවක්‌ නො ලැබුණු තරම් ය. එහෙත් එය ප්‍රායෝගිකව කළ හැකි ය. මේ දක්වා පින්නවල දී අලි පැටවුන් හැටක්‌ පමණ පිරිසක්‌ උපත ලබා ඇත. පෙර සඳහන් කළ ආකාරයට අලි ඇතුන් එක් තැනක රැඳවීම මගින් හා පෙරහැර වැනි අවශ්‍යතා සඳහා පමණක්‌ ලබා දීම මගින් හීලෑ අලින් ගේ අභිජනනයට ද අවස්‌ථාවක්‌ ලැබේ.
කෙසේ වෙතත් කරුණු විමසා බලන විට පෙනෙන්නේ හීලෑ අලින් සඳහා ඇති ඉල්ලූමට තවත් හේතුවක්‌ ඇති බව ය. ඒ අලින් යනු මුදල් ඉපැයිය හැකි ආදායම් මාර්ගයක්‌ වීම ය. අලින් විශාල වශයෙන් සංචාරක කර්මාන්තය සඳහා යොදාගෙන තිබේ. ඒ සංචාරකයන් සඳහා ප්‍රවාහන මාධ්‍යයක්‌ ලෙස හා සංචාරකයන් පිනවිය හැකි මාධ්‍යයක්‌ ලෙස ය. හබරණ ප්‍රදේශය මේ සඳහා වඩාත් ප්‍රකට ය. එය අලි හිමියා හට ආදායම් මාර්ගයක්‌ වුවත් ඒ අලින් ගේ සාමාන්‍ය ජීවන අවශ්‍යතා පිළිබඳව නිසි සැලකිල්ලක්‌ මෙහි දී නො ලැබෙන බව පෙනේ. එය මේ අලි ඇතුන් ගේ ජීවිතවලට කළ හැකි අනිසි බලපෑම ගැන අවධානය අඩු ය.
අනෙක්‌ අතට අලි ඇතුන් පෞද්ගලිකව හිමි කරගනිමින් තම වංශවත් බව හෝ සමාජ තත්ත්වය හෝ පෙන්වීමට ද ඇතැම් පිරිස්‌ කැමැත්ත දක්‌වති. එහෙත් එය මේ සත්ත්වයාට සිදු කරන යම් නිගරුවකි. මේ අදහස අපේ සමාජයෙන් ඈත් කිරීමට කාලය එළැඹ තිබේ. අලින්ට ඇති අධික ඉල්ලූම නිසා හොර රහසේ වනාන්තරවලින් අලි පැටවුන් අල්ලා ගැනීම මෙන්ම රජයේ ආයතනවල සිටින අලින් ලබා ගැනීමට විවිධ පිරිස්‌ දක්‌වන උනන්දුව පිළිබඳ වාර්තා විටින් විට මාධ්‍ය තුළින් අසන්නට දකින්නට ලැබේ. මෙය වහා වැළැක්‌විය යුතු තත්ත්වයකි.
**********************************************
හීලෑ අලි-ඇතුන් ශ්‍රී ලංකාවේ සංස්‌කෘතියේ වැදගත් අංගයක්‌ බව පෙනේ. හස්‌තියා මංගල සම්මත සංකේතයක්‌ සේ සලකන ලදි. අතීතයේ සැලකිය යුතු කලක පටන් අලි ඇතුන් විවිධ කටයුතු සඳහා භාවිත කර තිබේ. සංග්‍රාම හස්‌තීන් ලෙස, රාජකීය සත්ත්වයකු ලෙස, ප්‍රවාහන මාධ්‍යයක්‌ ලෙස, බර වැඩ සඳහා හා වෙළෙඳ ද්‍රව්‍යයක්‌ ආදි වශයෙන් විවිධ කාර්යයන් සඳහා යොදාගෙන තිබේ. එය කලින් කලට වෙනස් වී තිබේ.
මේ වන විට අලි ඇතුන් මූලික වශයෙන් යොදා ගැනෙන්නේ බර වැඩ, සංචාරක කර්මාන්තය හා පෙරහැර වැනි ආගමික අංග සඳහා බව පෙනේ. සැලකිය යුතු කාලයක සිට පෙරහැර සඳහා අලි යොදා ගැනීම නිසා අලි ඇතුන් නැති පෙරහැරක්‌ සඳහා අදටත් සමාජයේ ඇත්තේ අඩු ආකර්ෂණයකි. එසේ ම හීලෑ අලින් නැරඹීමට බොහෝ දෙනා දක්‌වන්නේ ද දැඩි ඇල්මකි. පාරේ තොටේ හෝ වෙනත් තැනක හෝ හීලෑ අලියකු - ඇතකු ගමන් කරන ආකාරය හෝ වැඩ කරන ආකාරය දුටු විට මිනිසුන් අතර ඇති වන උනන්දුව මීට සාධකයකි.
අපේ රටේ සැලකිය යුතු කාලයක පටන් හීලෑ අලින් හිඟයක්‌ ඇති වෙමින් තිබේ. ඒ අලින් ඇල්ලීම තහනම් වූ කාලයේ පටන් අලි ඇතුන් අල්ලාගැනීම අපහසු වූ නිසා ය. සැම වර්ෂයක දී ම මෙන් මේ වර්ෂයේ දී පෙරහැර සමයේ මේ අලි ඇතුන් ගේ හිඟය ගැන අසන්නට ලැබේ. මේ වන විට හීලෑ අලි ඇතුන් ගණන සියයක්‌ තරම් අඩු බව පැවසේ. කෙසේ වෙතත් පොදුවේ පවසන්නේ (නො කියා කියන්නේ) හීලෑ කිරීම සඳහා අලි ඇතුන් අවශ්‍ය බව ය. මේ ඉල්ලීම්වලට කඩිනම් ප්‍රතිචාර දක්‌වන බවක්‌ ද දැන් දැන් පෙනෙන්ට තිබේ. වනජීවී අමාත්‍යවරයා ගේ ප්‍රකාශයකට අනුව අලින් හා ඇත් පැටවුන් 300ක්‌ පමණ විහාරස්‌ථානවලට ලබා දීමට පියවර ගන්නා බවක්‌ පුවත්පත්වල පළ විය. මෙය සිදු විය යුතු දෙයක්‌ නම් නො වේ.
පෙරහැර වැනි සංස්‌කෘතික අංග සඳහා හීලෑ අලින් අවශ්‍ය ම නම් මේ ගැටලූවට සාධාරණ විසඳුමක් තිබේ ද? මෙවැනි විසඳුමක් කලකට පෙර මාධ්‍ය තුළින් යෝජනා කළ බවක්‌ අපට මතක ය. ඒ අනුව හීලෑ අලි ගහනයක්‌ පවත්වා ගැනීම රජයෙන් සිදු කළ යුතු ය. (දැනටමත් එවැනි ගහනයක්‌ පින්නවල වාසය කරයි). පෙරහැර වැනි විවිධ සංස්‌කෘතික අංග සඳහා අලින් අවශ්‍ය නම් ඒ සඳහා පුහුණු කළ අලි ඇතුන් ලබා දිය හැකි ය. එය අලූතෙන් පිහිටුවන රජයේ ආයතනයක්‌ මගින් සිදු කළ හැකි ය. එක ම කාලයක පෙරහැර ගණනාවක්‌ නො පවත්වන බැවින් මෙවැනි ආයතනයකට එතරම් අලි ඇතුන් ප්‍රමාණයක්‌ අවශ්‍ය වන්නේ ද නැත. එවිට පෞද්ගලික අයිතියක්‌ පිළිබඳ ගැටලූවක්‌ පැන නො නඟී. අපේ රටේ ඉතිහාසයේ වැඩි කාලයක්‌ අලි ඇතුන් රටේ පාලකයාට අයත් ව තිබූ බව පෙනේ. (ඇතැම් කාලවකවානුවල දී අලින් පෞද්ගලික අයිතිය යටතේ පැවැති බව ද ඓතිහාසික සත්‍යයකි). අලින් ගේ යහපත සලකා රජයේ හෙවත් පොදු අයිතිය වෙත යළිත් යොමු වීම මගින් ම මේ ගැටලූව විසඳාගත නොහැකි ය.
හීලෑ අලින් අතරින් නව ජනිතයන් බිහි වීමක්‌ නො වන්නේ ද මේ ආකාරයෙන් අධික ලෙස සේවයේ යෙදවීම නිසා බව පෙනේ. මේ අලින් අතරින් සැලකිය යුතු පිරිසක්‌ වියපත් වූවන් වුවත් ඒ අලින් හා ගැහැනු සතුන් තරුණ කාලයේ දී පවා අභිජනනය කිරීම සඳහා අවස්‌ථාවක්‌ නො ලැබුණු තරම් ය. එහෙත් එය ප්‍රායෝගිකව කළ හැකි ය. මේ දක්වා පින්නවල දී අලි පැටවුන් හැටක්‌ පමණ පිරිසක්‌ උපත ලබා ඇත. පෙර සඳහන් කළ ආකාරයට අලි ඇතුන් එක් තැනක රැඳවීම මගින් හා පෙරහැර වැනි අවශ්‍යතා සඳහා පමණක්‌ ලබා දීම මගින් හීලෑ අලින් ගේ අභිජනනයට ද අවස්‌ථාවක්‌ ලැබේ.
කෙසේ වෙතත් කරුණු විමසා බලන විට පෙනෙන්නේ හීලෑ අලින් සඳහා ඇති ඉල්ලූමට තවත් හේතුවක්‌ ඇති බව ය. ඒ අලින් යනු මුදල් ඉපැයිය හැකි ආදායම් මාර්ගයක්‌ වීම ය. අලින් විශාල වශයෙන් සංචාරක කර්මාන්තය සඳහා යොදාගෙන තිබේ. ඒ සංචාරකයන් සඳහා ප්‍රවාහන මාධ්‍යයක්‌ ලෙස හා සංචාරකයන් පිනවිය හැකි මාධ්‍යයක්‌ ලෙස ය. හබරණ ප්‍රදේශය මේ සඳහා වඩාත් ප්‍රකට ය. එය අලි හිමියා හට ආදායම් මාර්ගයක්‌ වුවත් ඒ අලින් ගේ සාමාන්‍ය ජීවන අවශ්‍යතා පිළිබඳව නිසි සැලකිල්ලක්‌ මෙහි දී නො ලැබෙන බව පෙනේ. එය මේ අලි ඇතුන් ගේ ජීවිතවලට කළ හැකි අනිසි බලපෑම ගැන අවධානය අඩු ය.
අනෙක්‌ අතට අලි ඇතුන් පෞද්ගලිකව හිමි කරගනිමින් තම වංශවත් බව හෝ සමාජ තත්ත්වය හෝ පෙන්වීමට ද ඇතැම් පිරිස්‌ කැමැත්ත දක්‌වති. එහෙත් එය මේ සත්ත්වයාට සිදු කරන යම් නිගරුවකි. මේ අදහස අපේ සමාජයෙන් ඈත් කිරීමට කාලය එළැඹ තිබේ. අලින්ට ඇති අධික ඉල්ලූම නිසා හොර රහසේ වනාන්තරවලින් අලි පැටවුන් අල්ලා ගැනීම මෙන්ම රජයේ ආයතනවල සිටින අලින් ලබා ගැනීමට විවිධ පිරිස්‌ දක්‌වන උනන්දුව පිළිබඳ වාර්තා විටින් විට මාධ්‍ය තුළින් අසන්නට දකින්නට ලැබේ. මෙය වහා වැළැක්‌විය යුතු තත්ත්වයකි.
**********************************************
Finding a solution
Full article - Deep-rooted jumbo culture of Sri Lanka (The Nation (Insight), 23.08.2015)
Link:
(1) My Blog: (Edited): http://dhaneshw.blogspot.com/2015/08/deep-rooted-jumbo-culture-of-sri-lanka.html
The cultural links between humans and elephants in perahera processions are strong as evident in historical sources mentioned in above mentioned references. The use of tame elephants in Peraheras is given so much importance even at present. Hence, finding a sustainable method to ensure the use of elephants for cultural purposes while reducing the suffering of animals and ensuring their welfare is a need of the day.
These tamed elephants are usually kept chained with iron chains and caretakers are often blamed for handling these animals in a cruel manner. Chaining elephants can cause serious leg injuries to these animals, especially to the calves. This can be solved by finding alternatives to chaining like using proper roping as in the past.
Some of these animals are engaged in hard work during other times of the year – the lifting of logs and recently used in safari rides etc. Both these activities can cause the animal to suffer from physical disorders – safaris can cause serious bone injuries to the animal. This is because during the safari animals are overcrowded with tourists. With regard to such activities, elephants are used without a rest. This type of usage of elephants clearly goes against the guidelines specified in using these animals in safaris.
The ownership of private elephants brings the opportunity for the owners to earn money. They tend to generate more and more money from the elephants disregarding their welfare. This is a reason why elephants are seen engaging in safari rides. When these animals are free from routine functions owners use them for activities which can make them rich. The new rich seem to follow this trend, as opposed to the elites of the past who thought having an elephant enhanced individual status of their respective clans. Hence efforts to find humane ways of keeping elephants in custody should be looked into.
One such solution, as pointed out some time back, is to maintain a reserve of elephants by a dedicated state body solely for religious and other cultural purposes. Properly trained mahouts should be engaged in the service of these centres. Traditional methods as well as modern scientific methods can be tried out at such places. There could be more than one centre in the country. These centres could also serve as tourist attractions. The elephants owned by the temples can be kept in these centres.
**********************************************
හීලෑ අලින් අවශ්‍ය කුමකට ද?
සම්පූර්ණ ලිපිය - අලි-මිනිස්‌ ගැටුම වැළැක්‌වීමට අලින් අල්ලා විකිණීම විසඳුමක් ද? (විදුසර, 2017.09.20)
සබැඳිය -
(1) My Blog: http://dhaneshw.blogspot.com/2017/09/human-elephant-conflict-mitigation.html
(2) Vidusara: http://www.vidusara.com/2017/09/20/feature3.html
(2) Vidusara: http://www.vidusara.com/2017/09/20/feature3.html
අලි-මිනිස්‌ ගැටුමට විසඳුම් ලෙස ඉදිරිපත් වන යෝජනාව අතරට අලින් අල්ලා විකිණීම නම් ඇතුළත් විය යුතු යෑයි ක්‌ෂේත්‍රයේ කිසිදු විද්වතකු පවසනු ඇතැයි අප සිතන්නේ නැත. ඉන් පළමු කරුණ වන්නේ අලින් අද අවශ්‍ය වන්නේ කුමක්‌ සඳහා ද යන්නයි. සත්වෝද්‍යානවල ප්‍රදර්ශනය සඳහා විදේශ රටවලට යෑවූ අලින් පත් ව ඇති ඉරණම විදේශීය මාධ්‍ය ඔස්‌සේ වාර්තා වේ.
සාම්ප්‍රදායික දැනුමක්‌ ලෙස සැලකිය හැකි අලි හීලෑ කිරීම පිළිබඳ මෙරට ඉතිහාසය බොහෝ පැරැණි ය. එහෙත් අද වන විට හීලෑ අලින් අවශ්‍ය වන්නා වූ ප්‍රධානතම කාර්යය වන්නේ සංස්‌කෘතික වශයෙන් වැදගත්කමක්‌ ඇති පෙරහැර පමණකි. ඇතැමුන් ඊට විරුද්ධ වුව ද පෙරහැර යනු අනාදිමත් කාලයක සිට පැවත එන සංස්‌කෘතික අංගයකි. මෙය බුදුදහම මෙරටට හඳුන්වා දුන් කාලයේ සිට පැවත එන්නක්‌ බව මහාවංසය අනුව පෙනේ. නිදසුනක්‌ ලෙස ගත හොත් මෙරට පළමු ස්‌තූපය වන ථූපාරාමය නිර්මාණය කළ අවස්‌ථාවේ දී එහි තැන්පත් කිරීම සඳහා ධාතූන් වහන්සේලා තැන්පත් කිරීම සඳහා සංවිධානය කරන ලද පෙරහැරේ දී ධාතූන් වහන්සේලා වැඩමවීම සඳහා ඇතකු යොදාගැනීම මීට නිදසුනකි.
කෙසේ වෙතත් පෙරහැර සඳහා අලින් ලබාගැනීම සඳහා වුව ද පෞද්ගලික අයිතියට ලබා දීම ප්‍රවර්ධනය කිරීම නො කළ යුතු බව අප ගේ අදහසයි. ඉහත කී ආකාරයට පෙරහැර සඳහා අලි ඇතුන් සැපයීම රාජ්‍ය අංශයේ මැදිහත් වීමෙන් සිදු කළ හැකි ය. එවැන්නක්‌ සඳහා යම් ආරම්භයක්‌ පසුගිය දිනක පැවැත්වුණු බවක්‌ වාර්තා විය. එය යම් ආකාරයකින් සතුටට හේතු වන කරුණකි.
පෞද්ගලික අයිතිය ප්‍රවර්ධනය නො කළ යුතු යෑයි අප සඳහන් කරන්නේ එමගින් අලින් යොදාගෙන මුදල් ඉපැයීම අරමුණු කරගත් නව ධනපති පංතිය නිසා අලින් පත් ව ඇති අසරණ තත්ත්වය අද අප ගේ ඇස්‌ හමුවේ දිස්‌ වන නිසා ය. මෙරට තුළ අලින් යොදාගෙන වැඩ ගැනීම දැන් අවම මට්‌ටමකට පත් ව තිබේ. එය තවදුරටත් අඩු වෙමින් පවතින්නකි. සෆාරි සඳහා යොදාගැනීම අලින් පත් විය හැකි දරුණුතම තත්ත්වයක්‌ වන්නේ එය හුදෙක්‌ මුදල් අරමුණු කරගෙන කරන්නක්‌ බව පෙනෙන නිසා ය. සංචාරක අධිකාරීන් ඒ සඳහා නිකුත් කර ඇති මාර්ගෝපදේශ හා මේ වන විට සෆාරි කාර්යයේ යොදාගන්නා අලින් සම්බන්ධව ක්‍රියාත්මක නො වන බව ක්‌ෂේත්‍රයට සමීප පිරිස්‌වල මතය වේ. අලින් ගේ සුබසාධනය සම්බන්ධව මේ පිරිස්‌වල අවධානය අවම ය. මේ නිසා පෞද්ගලික අයිතියට අලින් ලබා දීම නො කිරීම වඩාත් හොඳ ය.
**********************************************
අතිරේක කියැවීම සදහා පහත දක්වා ඇත්තේ පැරණි ලංකාවේ අලි ඇත්න් ආගමික භාවිතය ගැන රචනා කරන ලද පර්යේෂණ ලිපියක සාරාංශයකි. සම්පූර්ණ ලිපිය සබැඳියෙන් බාගත හැකිය.
Religious Use of Elephants in Ancient Sri Lanka
Citation: Wisumperuma, D. 2012, Religious Use of Elephants in Ancient Sri Lanka, Gajah, 37, pp. 16-21.
Full paper (PDF): https://www.asesg.org/PDFfiles/2013/Gajah%2037/37-16-Wisumperuma.pdf
Contents page: https://www.asesg.org/gajah37.php
Abstract
The religious use of elephants in Sri Lanka has its origins in the early period of Buddhism in Sri Lanka. The oldest record of the use of elephants in Buddhist religious processions and festivals in Sri Lanka dates back to 3rd century BCE, when Buddhism was introduced to the Island. The oldest record of the use of elephants to draw a chariot with the Tooth Relic in a procession is from early 14th century CE, centuries prior to the commencement of the Kandy Esala Perahera in the 18th century. Elephants used for religious purposes during the early periods were mostly state elephants belonging to the king and in some cases the royal or Mangala elephant. However, a number of elephants were used in religious festivals later and that perhaps required more elephants from other sources. The first recorded donation of an elephant to a temple took place in the early 1st century CE. This could be a continuation of a former tradition. Offering of elephants to temples are frequently mentioned in historical sources since 14th century CE.
